در زمان های گذشته ، یکی از رایج ترین نوع قبرستان ها ، آنهایی بودند که سنگ قبرهایشان به شکل یک میل عمودی یا تخته و استوانه عمدی یا به ستونی آجرچین شده بود. اگر دوست دارید نمونه ای از این سنگ قبرها را از نزدیک تماشا کنید ، کافی است به روستای شاه بداغ یا ریجاب استان کرمانشاه یا لرستان سفر کنید تا با فرهنگ مردمان قدیم آشنا شوید . در استان کرمانشاه و در مسیر ریجاب به سمت بابا یادگار ، یک قبرستان در سمت راست جاده به چشم می خورد.
در گورستان ریجاب ، روی گروها تخته سنگ های آجر چین شده وجود دارد که ارتفاع آنها از دو متر شروع شده و به شش متر هم می رسد . این سنگ قبرها چهار وجه دارند و به صورت نامنظمی روی هم قرار گرفته به شکل یک مخروط بالا رفته اند و عرض آنها هر چقدر بالاتر می رود ، کمتر می شود ؛ «قبرستان هایی که در کرمانشاه وجود دارند ، به دو دسته قبل و بعد از اسلام تقسیم می شوند. به همین خاطر در گذشته از آنجا که دین ها و فرهنگ های متفاوتی وجود داشت ، مردم هم برای حفظ فرهنگ خود و با شیوه های مخصوصی که داشتند ، عزیزان خود را دفن می کردند ، مثلا عده ای به عنوان سنگ قبر ، از تخته سنگ های مکعب ـ مستطیل که ارتفاع آنها حدود دو متر بود ، استفاده می کردند . عده ای از یک حجم آجرچین شده و عدهای دیگر به شیوه هایی که در میان قومشان رسم بود، عزیزان خود را دفن می کردند.» علیرضا مرادی ، کارشناس میراث فرهنگی استان کرمانشاه با تحقیقاتی که داشته، معتقد است در گذشته هم افرادی که به واسطه قدرت ، شهرت و ثروت مهم بودند ؛ در زمان دفنشان از سنگ قبرهای حجیم تر و مرتفع تری استفاده می شده اما سنگ قبرهای مردم معمولی ، حجم کمتری داشته و همین باعث تمایز فرد صاحب منصب از فرد عادی می شده .»
از اعتقاداتیکه در میان مردمان گذشته رایج بوده ، گذاشتن آب و غذا در کنار این قبرها بوده . چرا که آنها معتقد بودند در نهایت روح به جسم باز می گردد و بعد از ینکه این اتفاق افتاد ، فرد متوفا به آب و غذا برای یافتن نیرویی دوباره احتیاج دارد؛ «به همین خاطر در بعضی از قبرستان ها علاوه بر وجود سنگ قبرهای عجیب ، وسایلی مثل کوزه ، ظروف سفالی و حتی در بعضی مواقع خنجر و وسایلی را که به متوفا تعلق داشت یا از ابزار مورد علاقه او بود، داخل قبر می گذاشتند اما بعد از اسلام ، زمانی که گذاشتن وسیله همراه با متوفا درون قبر حرام شمرده شد، مردمان کهن برای نشان دادن علاقه خود به متوفا ، روی سنگ قبر متمرکز شدند.»
شاه بداغ ، ابودوجانه یا همان ریجاب ، قبرستان بیستون یا شیرخان تعدادی از همین قبرستان هایی اند که شکل ظاهری عجیبی دارند و نشان دهنده فرهنگ و تمدنی هستند که در آن منطقه حاکم بوده است ؛ «مثلا حتی در نوع خاک کردن متوفا هم فرهنگ ها متفاوت بوده . امروزه شخص فوت شده را به پهلو و رو به قبله دفن می کنیم اما در گذشته در نمونه هایی مشخص شده که متوفا را به صورت چمباتمه ای و طاق باز و مدل های دیگر دفن می کردند. البته بعد از اسلام همه اینها تغییر پیدا کرد و بازماندگان شخص فوت شده برای دلخوشی خود و برای اینکه برای متوفا کاری کرده باشند ، سنگ قبر او را تغییر دادند. به خاطر همین ، سنگ قبرهای آجرچین و چهار وجهی یا مخروطی شکل یا به شکل یک تکه سطح صاف و مکعب مستطیل شکل که بعضی ها روی آن را حکاکی می کردند ، نمونه هایی از این سنگ قبرها هستند.»
