رباط زین الدین

0
0
1,412

رباط زین الدین

رباط به معنی بستن و پیوند دادن است و بیشتر به معنی بستن حیوان در نقطه ای برای نگهداری و محافظت به کار می رفته است.
اعراب واژه رباط را در آغاز سلطه خود بر ایران، برای پست های امدادی سربازخانه ها و ایستگاه های نظامی به کار می بردند. رباط های نخستین، استحکامات ساده ای در نقاط بی حفاظ مرزی بودند. ساختمان رباط در ساده ترین شکل شامل یک دیوار و استحکاماتی در اطراف، اتاق، انبار اسلحه، انبار تدارکات و برج های دیده بانی بود که غالبا با شتاب ساخته می شد.

رباط زین‌الدین یا کاروانسرای زین‌الدین از بناهای مربوط به دوره صفوی است که در سده دهم هجری به دستور زین‌الدین گنجعلی خان ریگ حکمران کرمان و به فرمان شاه عباس ساخته شده‌است.[
رباط زین‌الدین تنها کاروانسرای مدور ایرانی است. این بنا در گذشته جای استقرار تفنگچیان و نگهبانان بوده و هم اکنون با حفظ معماری پیشینش، هتل گردشگران در یزد شده‌است.
نقشه این کاروانسرا به شکل دایره است و از بارزترین مشخصه این بنا می‌توان به قرینه بودن شرق و غرب آن اشاره کرد و آب آن نیز از چشمه تأمین می‌شد که امروزه نیز وجود دارد. این کاروانسرا دارای پنج برج نیم دایره است که به دیواره هشت متری آن پیوسته‌اند. پس از سر در نسبتاً پهن ضلع جنوبی، هشتی و سپس صحن دوازده ضلعی قرار دارد. در اطراف صحن، رواق‌های سکوداری وجود دارد و در انتهای هر رواق اتاق‌هایی مشابه دیده می‌شود. در طرفین هشتی ورودی و پشت اتاق‌ها، راهروهای وسیع و طولانی قرار دارد که اصطبل چهارپایان بود. فضای ضلع شمالی بنا- گویا شاه نشین- دارای سقفی بلند با کاربندی است. کنگره‌ها و تیراندازهای لبه بام، ترکیب انحنای برج و دیواره‌ها و نمای تمام آجر آن، چهره خاصی به این کاروانسرا بخشیده است.
مصالح بنا از آجر است و در درون بنا عمدتاً از تزیینات آجر در نما استفاده شده که تابع طرح ۱۲ ضلعی حیاط یا صحن مرکزی آن است. قسمت شاه‌نشین در بدنه و سقف دارای اندود گچ و کاربندی است.

Load More Related Articles
Load More By کوروش
Load More In آثارشناسی گنج

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Check Also

سیستم پالسی ” اکستریم بلک داگ “

      سیستم پالسی ” اکستریم بلک داگ “شرکت بلک داگ شرکتی اسپانیا…