بارها پیش می آید که در حین حفاری  در قلعه ها به چاهایی برخورد می کنیم که کار حفاری را سخت و گاها متوقف می کند و در بسیاری از این موارد حفاری چاها سخت و دشواره و خطرناک و اکثرا ریزشی هستند که جان حفاران را تهدید می کند. حال ببینیم که این چاها چگونه باید حفاری و رمز گشایی شوند.

در قدیم از بعضی از چاه ها به عنوان پناهگاه و راه های ورود و خروج قلعه ها و تپه های باستانی که به عنوان قبرستان و یا حتی قلعه های خاکی دیدبانی بود استفاده میشد .شما در اکثر مکانها این چاه هارا مشاهده میکنید که کاملا خشک هستند و به این می اندیشید که این چاه برای چی بوده در صورتی که کاملا خشک است

کاربرد چاه در گذشته

در گذشته به دلیل جنگ های مکرر و حمله دزدان و دولت های بیگانه و حتی جنگ های داخلی به قلعه های نظامی اساتید و معماران به این فکر افتاند که در این قلعه ها راهی را طراحی کنند که در موقع حمله و یا فتح قلعه بتوانند راه فرار ی برای افراد سلطنتی داخل آن داشته باشند و یا از آن به عنوان پناهگاه اسفاده کنند که دشمن هم به ان شک نکند پس این چاه ها را طراحی کردند و خوب هم جواب داد و کسی هم به این چاه ها شک نمیکرد و همه آن را به عنوان چاه خشک شده و یا از کار افتاده می پنداشتند و همین باعث شد که کم کم این طرح در قدیم جا بیفتد و از آن به عنوان چیزهای دیگه هم استفاده شود به خصوص مخفی کردن دفینه در این چاها .

طراحی چاهای قدیمی که به منظور محل دفینه استفاده می شده بسیار متفاوت بودند که در ادامه به آن می پردازیم.در این چاه ها قانون خاصی رعایت میشد که یک نمونه آن عمق مشخص آن بود که یا ۱۳ متری بود یا ۳۳ متری و تعداد کمی هم ۶ متری و نمونه دیگر آن طرح ساختار آن بود که به صورت قیفی یا گرد و یا مستطیلی بود و راهی از زیر این چاه ها باز میشود که در اول به صورت اتاقی خالی میباشد که بعضی از این اتاق ها تو در تو و بعضی هم طاق دار هستند ولی قانون اکثر آنها یکی است و از پشت یا سقف اتاق راه باز میشود و به راه و یا تونل متصل میشود جلوی اکثر این تونل ها سنگی عظیم نهاده شده که راه را مسدود کرده و اول راه به صورت شتر گلویی میباشند که آب به داخل نفوذ پیدا نکند و در ادامه راه تله و در آخر هم به اتاق اصلی که اتاق دفینه میباشد راه پیدا میکند .یک سری از این چاه ها در کمره بار دارند قسمتی که قیفی شکل است و رنگ و یا آجر در آن قسمت فشرده تر است . و از نشان خاصی در آن استفاده میشود مانند کمان و فلش و … .

نشانی که در بالا برای این چاه ها استفاده میکنند به چند صورت است :

1- درخت قدیمی و کهنسال که چاه در زیر درخت و یا جلوی آن است و یک قبر هم در جلوی درخت وجود دارد و قبر متعلق به آخرین شخصی است که جانش را در این راه گرفتند که مکان فاش نشود .

2- وسط قلعه های خاکی عظیم و یا کنار قلعه های واقعی نظامی و کنار سنگ های عظیم الجثه . آثاری که نشان دهنده این چاه ها میباشد علامت مربع روی سنگ به صورت فرو رفته و یا سوراخ به صورت تکی روی سنگ های تراش خورده میباشد . اکثر این چاه ها هم به صورت دست چین با حاک پر شده اند .