شفافیت : Clarity

سنگ جواهری که کاملا تمیز و بدون ادخال های (inclusions) قابل مشاهده باشد، قیمت بالاتری خواهد داشت. به طور کلی، هر چه سنگ پاک تر باشد، درخشش آن بیشتر است. بنابراین مادامی که این موضوع حقیقت داشته باشد: “هر چه درجه شفافیت بالاتر ، ارزش گوهر بالاتر” ، ادخال هایی که در درخشش و تلالو گوهر دخالت ندارند، تاثیر قابل توجهی روی ارزش آن نخواهند گذاشت. به این مسئله هم توجه داشته باشید که برخی از گوهرها، از قبیل زمرد، همیشه ادخال دارند.

تراش و پولیش : Cut and Polish

سنگ های قیمتی باید با نسبت های مناسبی تراش بخورند تا بتوانند میزان نوری که به چشم بازمی گردد را به حداکثر برسانند. اما گوهرتراشان و یا سنگ تراشان (lapidaries) هنگام تراش یک قطعه خاص از ماده، اغلب مجبور به سازش می شوند ؛ یعنی به علل مختلف مجبور می شوند که بازگشت نور را فدای عوامل دیگر کنند. اگر رنگ گوهر کاملا روشن باشد، تراش عمیق تر سنگ، رنگ غنی تری بوجود می آورد. بالعکس، یک حجم تیره رنگ را می توان با انجام یک تراش سطحی، روشن کرد. اما در هر مورد، فست ها باید خیلی تمیز به یکدیگر اتصال پیدا کرده و سطح نیز باید به خوبی پولیش شده و بدون خش باشد.

اندازه : Size

برای برخی از انواع سنگ قیمتی، مانند کوارتز، قیمت هر قیراط بر حسب وزن نسبتا ثابت بوده و با افزایش وزن سنگ، هماهنگ است. اما در مورد بسیاری از سنگ های نادر، قیمت به صورت خطی و با افزایش وزن بالا نمی رود. در واقع برای برخی از سنگ های قیمتی، مانند الماس، با افزایش اندازه قیراط ، قیمت نیز می تواند به صورت تصاعدی بالا برود. طبق این فرمول، یک سنگ یک قیراطی ممکن است هزار دلار ارزش داشته باشد، در حالیکه یک سنگ 2 قیراطی شاید 4 هزار دلار قیمت داشته باشد. گرچه این فرمول به ندرت به این اندازه دقیق است و برای مثال یاقوت کبود (sapphire) و یاقوت سرخ (ruby) با کیفیت خوب و در اندازه های بزرگتر، به ازای هر قیراط، قیمت بسیار بالاتری دارند.
نه تنها سنگ های بزرگتر گرانقیمت تر هستند، بلکه گوهرهای تراش خورده در اندازه های پایه (stock sizes) – آنچه که در تجارت سنگ ها، به اندازه های کالیبره شده (calibrated sizes) معروف هستند – نیز از سایر سنگ ها گرانتر هستند. دلیل این موضوع این است که مواد بیشتری باید از سطح سنگ برداشته شود تا به اندازه کالیبره شده بتوان دست یافت.

شکل : Shape

برخی از اشکال نسبت به سایر شکل ها قیمت بالاتری دارند. بخشی به دلیل تقاضا و قسمتی به علت مسائل مربوط به مواد مورد استفاده در تراش بعضی از اشکال خاص می باشد. به طور کلی، سنگ های مدور، بازار را در قبضه خود دارند. شکل بیضی (oval) بسیار بیشتر از اشکال مدور رواج دارد؛ زیرا معمولا از این نوع تراش استفاده می کنیم تا بتوانیم به حد امکان وزن ماده خام اولیه را حفظ کنیم. تراش یک گوهر مدور، به طور معمول، مستلزم از دست دادن مقدار بیشتری از سنگ راف است، و برای مواد بسیار گران قیمت مانند یاقوت کبود، یاقوت، الکساندریت (alexandrite) و از این قبیل، این مسئله می تواند اثر قابل توجهی روی قیمت داشته باشد.