سنگ لعل در دفینه یابی (نارسنگ، حجر سیلان) یکی از سنگهای قیمتی است.
لعلها از دوره برنز به عنوان سنگ قیمتی و ساینده کاربرد داشتهاند.
لعل واژهای فارسی است و اصل آن لال بوده است.
آن را در قدیم، لال، بدخشانی، بدخشی و ملخش نیز مینامیدند
در لغتنامهٔ دهخدا به نقل از منابع قدیمی مینویسد: سنگی ظریف با سرخی درخشنده و از یاقوت سستتر است.
رنگارنگ است سرخ و زرد و بیشتر سبز و بنفش و بهترینش سرخ بدخشانی است.
در روزگار پیشین لعل نبوده است و بدین سبب در کتب ذکرش کمتر آمدهاست
و پس از آن در کوه بدخشان پیدا شد. در سر راه آذربایجان نیز معدن است
اما لعل آن نارسیده است و تیره رنگ و با کبودی زند، از اینرو قیمتی ندارد.
صاحب آنندراج میگوید: معرّب لال، معدن آن مخفی بود تا در زمان خلافت اوایل عباسیان
در ارض ختلان زلزلهای عظیم پدید آمده و کوه سکنان شکافته شده، کان لعل پیدا گشت و لعل را انواع میباشد:
رمانی و پیازی و تمری و لحمی و عنابی و بقمی و ادریسی و دوشابی و لعل پیکانی و لعل عقربی و لعل قطبی و آن نگینهوار پهن باشد
و بهترین آن عقربی است و بعد از آن پیازی و سپس تمری و رمانی و پیکانی، لعلی که آن را بر شکل پیکان تراشند
و زنان آن را گوشواره سازند و ناب از صفات لعل است.
حکیم مومن طبیعت آن را در گرمی و سردی معتدل مایل به حرارت میداند.